اصول نورپردازی بنا تاریخی چیست؟
چیزی که مشخص است ارزش یک بنای تاریخی به تاریخی بودن آن و سبک معماری ماندگار آن است.این سبک معماری هر چقدر هم که پیش پا افتاده باشد و یا به نظر زیبا نباشد ، عنصر هویت بخش و موثر آن بنا است و وظیفه یک معمار نور و طراح نورپردازی این است که پیش از هر کاری سعی در حفظ هویت این بنا داشته باشد ، چرا که مخاطب این بنا ، گردشگر و توریست ، برای دیدن بنا ، همان گونه که بوده و هست به این مکان امده و ما نمی بایست با تحمیل نظر شخصی خود هویت بنا را از او بگیریم.
در طراحی نورپردازی چنین بنایی، پس از سعی در حفظ هویت بنا باید سعی در بهتر نشان دادن وجوه تمایز ان بنا و برتری های آن نسبت به دیگر بنا ها داشته باشیم.مثلا اگر ما در حال طراحی نورپردازی ساختمان منارجبنان اصفهان هستیم ، شاخصه این بنا مناره های آن است ، پس ما می بایست سعی کنیم مناره ها را به عنوان عنصر شاخص بیشتر برجسته کنیم ، و این برجستگی نمی بایست تا حدی باشد که باعث ایجاد یک تضاد عمده شود.
نکته مهم بعدی در طراحی نورپردازی یک بنای تاریخی ، که شاید مهم ترین نکته هم باشد ، سعی در جایگذاری صحیح منابع نوری است.منابع نوری باید به گونه ای در نظر گرفته شوند که برای نصب آن ها نیازی به تخریب بنا نباشد و هم چنین باعث ایجاد خیرگی و ازبین بردن عناصر معماری اصلی بنا نباشد.به عنوان مثال می بایست ترجیحا از منابع نوری دفنی و منابع نوری اسپات که از دور به سمت مکان مورد نظر نشانه رفته اند بهره ببریم.در مثال بیمارستان امام رضا می بینیم که منابع نوری بر روی سنگ های بنا و بر روی نرده های فوقانی نصب شده اند که این امر در طولانی مدت باعث تخریب شدید بنا خواهد شد.
رنگ ها و انتخاب رنگ منابع نوری نیز نقش مهمی در فرآیند طراحی نورپردازی بنا دارند.مثلا ما حق نداریم یک کاشیکاری فوق العاده زیبا با رنگ های زنده و متضاد را با یک نور تک رنگ نورپردازی نماییم ، چرا که نور تک رنگ باعث پوشیده شدن رنگ های متضاد می شود و رنگ قرمز یک کاشی در نور آبی قابل مشاهده نیست و ما عملا نمای شب یک بنا را تخریب کرده ایم.لذا در جایی که رنگ نقش اصلی را ایفا می کند ، باید از نورهای مایل به سفید و با کیفیت (CRI بالا) بهره ببریم و در جایی که رنگ اهمیت چندانی ندارد (مثل یک دیوار خشتی) ، می توانیم از نور تک رنگ متناسب بهره ببریم.
رنگ های مورد استفاده در بناهای تاریخی می بایست بسیار با دقت و متناسب انتخاب شوند.در کشور ما که اکثر بناهای تاریخی جنبه مذهبی دارند ، می بایست تا جای ممکن از رنگ های طیف سفید ، آبی ، کهربایی ، نارنجی ، زرد و سبز استفاده کرد.همین طور در بناهای باستانی ایران می توان از رنگ های مورد پسند ایران کهن همچون رنک بنفش آبی و زرد استفاده کرد.در به کارگیری رنگ ها و جایگزاری آن ها در طراحی نورپردازی بناهای مذهبی و تاریخی بایست دقت کرد رنگ ها داری آشفتگی ، تداخل بی مفهوم و تضاد شدید نباشند ، مگر این که قصد ارائه مفهوم خاص و مهمی را داشته باشیم.
شرکت نورپردازی نماتکس مشاور،طراح و مجری نورپردازی حرفه ای
